โรคติดต่อเกิดขึ้นตั้งแต่อดีตสมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน มันได้เปลี่ยนชีวิตเกษตรกรรมเมื่อ 10,000 ปีก่อน ให้กลายเป็นชุมชนโรคระบาดทั้ง มาลาเรีย, วัณโรค, โรคเรื้อน, ไข้หวัดใหญ่, ไข้ทรพิษและอื่นๆ
และยิ่งมนุษย์มีอารยธรรมมากขึ้นเท่าไหร่ การสร้างเมือง และการสร้างเส้นทางการค้าก็ยิ่งทำให้เชื่อมต่อถึงกันได้ง่ายขึ้น จนเป็นเหตุให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคขึ้น เรียกได้ว่ามันได้เปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ไปเลยล่ะ
มาทำความรู้จัก 11 โรคระบาดตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันกัน
#1 โรคระบาดเอเธนส์ (430 ปีก่อนคริสศักราช)
การระบาดใหญ่ครั้งแรกที่ถูกบันทึกไว้เกิดในช่วงสงคราม Peloponnesian หลังจากโรคระบาดได้แพร่ไปยัง Libya, Ethiopia และ Egypt มันได้ระบาดข้ามกำแพงเอเธนส์ มีประชากรกว่า 2 ใน 3 ที่เสียชีวิต
อาการได้แก่ไอ กระหายน้ำ ลิ้นและคอเป็นเลือด ผิวสีแดงและมีแผล เชื่อว่าเป็นไข้ไทฟอยด์ที่ทำให้ชาวเอเธนส์อ่อนแอลงและพ่ายแพ้ต่อชาวสปาร์ตัน
#2 โรคระบาดอันโทนีน (ค.ศ.165)
โรคระบาดอันโทนีนมีอาการเริ่มต้นคล้ายไข้ทรพิษโดยเชื่อว่าเริ่มติดต่อครั้งแรกจากชาวฮัน จากนั้นจึงแพร่ระบาดไปยังชาวเยอรมัน กระจายไปยังชาวโรมัน และเหล่าทหาร ทำให้เกิดการระบาดไปทั่วจักรวรรดิโรมัน
โดยอาการนั้นมีทั้งไข้ เจ็บคอ ท้องเสีย และจะเกิดแผลเป็นหนอง ก่อนจะสิ้นสุดลงเมื่อราว ค.ศ. 180
#3 โรคระบาดซีเปรียน (ค.ศ.249)
มันถูกตั้งชื่อตามชื่อเหยื่อผู้เคราะห์ร้ายคนแรก นั่นคือบิชอปแห่ง Carthage โดยโรคนี้จะทำให้เกิดอาการท้องร่วง อาเจียน เจ็บคอ มีไข้ และมือและเท้าเป็นหนอง
ชาวตูนิเซียต่างหนีตายออกจากเมืองแต่นั่นกลับทำให้โรคยิ่งแพร่ระบาดเป็นวงกว้างขึ้น ตั้งแต่เอธิโอเปียสู่แอฟริกาหรือ สู่โรม ก่อนจะเข้าสู่ประเทศอียิปต์
#4 โรคระบาดยุสตินิอานุส (ค.ศ.541)
มันถูกพูดถึงครั้งแรกในประเทศอียิปต์ที่โรคนี้ได้ระบาดไปทั่ว รวมถึงในปาเลสไตน์ จักรวรรดิไบแซนไทน์ และทั่วทะเลเมดิเตอร์เรเนียน โดยเชื่อว่ามันถูกแพร่กระจายจากหนูและหมัด
ในช่วง ค.ศ. 541 – 700 เชื่อว่าโรคระบาดยุสตินิอานุทำให้มีผู้เสียชีวิตทั่วโลกมากกว่า 100 ล้านคน ส่งผลให้จำนวนประชากรในยุโรปลดลงกว่า 50% คนเลยล่ะ
#5 โรคเรื้อน (ศตวรรษที่ 11)
โรคเรื้อนได้แพร่ระบาดที่ยุโรปในยุคกลาง ทำให้เกิดโรงพยาบาลหลายแห่งที่รองรับผู้ป่วยโรคนี้โดยเฉพาะ ในสมัยนั้นอาการของโรคเรื้อนเกิดจากแบคทีเรียที่ผิดปกติ แต่ผู้คนบางกลุ่มก็เชื่อว่ามันคือการลงโทษจากพระเจ้า
ความเชื่อนี้เองที่นำไปสู่การตัดสินทางศีลธรรม และขับไล่ผู้เป็นเหยื่อ ปัจจุบันรู้จักกันในชื่อว่าโรค Hansen และยังคงส่งผลกระทบต่อผู้คนมานับหมื่นปี มันอาจส่งผลแก่ชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ
#6 กาฬมรณะ (ค.ศ.1350)
โรคกาฬโรคทำให้เกิดอัตราการเสียชีวิตกว่า 1 ใน 3 ของประชากรโลกในขณะนั้น ถือเป็นการระบาดครั้งใหญ่ของโลกเลยก็ว่าได้ มันเริ่มต้นขึ้นสัตว์จำพวกหนูที่เอเชีย ก่อนจะผ่านสู่ทางตะวันตกโดยกองคาราวาน เข้าสู่ Sicily แพร่ไปยังท่าเรือ Messina และระบาดไปทั่วยุโรปอย่างรวดเร็ว
ศพหลายศพเน่าเปื่อยและสร้างกลิ่นเหม็นไปทั่วเมือง ทำให้ระบบศักดินาของประเทศอังกฤษพังลง กระทบทั้งทางด้านเศรษฐกิจและประชากร โดยผู้ป่วยจะมีหลายอาการทั้ง มีฝีมะม่วงที่ข้อพัก ขาหนีบ คอ รักแร้ อาเจียนเป็นเลือด มีไข้สูง และเสียชีวิตภายใน 7 วัน
#7 โรคระบาดครั้งใหญ่ในลอนดอน (ค.ศ.1665)
โรคระบาดในครั้งนี้เป็นผลมาจากแบคทีเรียชื่อ”เยอร์ซีเนียเพสติส” ซึ่งมีหมัดเป็นพาหะนำโรค ทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 20% ของประชากรในกรุงลอนดอนทั้งหมด โรคได้แพร่ระบาดกระจายไปยังท่าเรือ ผ่านไปยังแม่น้ำเทมส์ ก่อนจะสิ้นสุดลงในปีค.ศ.1666
#8 อหิวาตกโรคระบาดครั้งแรก (ค.ศ.1817)
เกิดจากการติดเชื้อในลำไส้เล็กที่ประเทศรัสเซีย ส่งผลให้มีคนตายกว่าล้านคน แบคทีเรียได้แพร่กระจายไปตามน้ำและอาหาร ทำให้เกิดการติดเชื้อในเหล่าทหารอังกฤษ แพร่ระบาดต่อมายังอินเดีย สเปน แอฟริกา อินโดนีเซีย จีน ญี่ปุ่น อิตาลี เยอรมัน และอเมริกา ก่อนวัคซีนจะถูกสร้างขึ้นสำเร็จในปี 1885 แต่การระบาดก็ยังคงดำเนินต่อไป
#9 ไข้หวัดใหญ่สเปน (ค.ศ.1918)
เป็นไข้หวัดที่มีเชื้อมาจากสัตว์ปีกและส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 50 ล้านคนทั่วโลก มันถูกพบที่ทวีปยุโรป สหรัฐอเมริกา และบางส่วนของเอเชีย ก่อนจะแพร่กระจายไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว
โดยผู้ป่วยจะมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ท้องเสีย มีไข้ และคลื่นไส้ อีกทั้งยังเป็นเชื้อที่กลายพันธุ์ได้ด้วย อย่างไรก็ตามการแพร่ระบาดอย่างรุนแรงก็ได้บรรเทาลงและหายไปในปีค.ศ.1999
#10 HIV/AIDS (ค.ศ.1981)
โรคเอดส์ถูกระบุเป็นครั้งแรกในปี 1981 เกิดจากการทำลายระบบภูมิคุ้มกันของบุคคล ผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวีจะมีอาการเป็นไข้ ปวดศีรษะ ต่อมน้ำเหลืองโต จะติดเชื้ออย่างรุนแรงในเลือด และของเหลว โดยเชื้อจะทำลายเซลล์ทีทันที
มันถูกพบครั้งแรกในชุมชนเกย์ชาวอเมริกัน เชื่อว่าพัฒนามาจากไวรัสในลิงชิมแปนซีจากแอฟริกาตะวันตก ทั้งนี้การรักษาก็ได้รับการพัฒนาขึ้น แต่มันก็ได้คร่าคนไปกว่า 35 ล้านคนทั่วโลก
#11 โรคซาร์ส (ค.ศ.2003)
โรคหวัดมรณะ หรือกลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันอย่างรุนแรง เชื่อว่าเชื้อเริ่มต้นจากค้างคาว แพร่ไปยังแมว และส่งผ่านมายังคนในประเทศจีน ก่อนจะแพร่ระบาดสู่ประเทศอื่นๆ ทั่วโลก
อาการของโรคคือมีปัญหาระบบทางเดินหายใจ มีไข้ ไอแห้ง ปวดศีรษะ และแพร่กระจายผ่ายละอองจากการไอและจาม
ในอนาคตเองก็อาจมีโรคระบาดที่เราไม่คาดคิดเกิดขึ้นอีกก็เป็นได้ อย่าลืมดูแลสุขภาพตัวเองให้พร้อมรับมือกับทุกสถานการณ์ด้วยนะ
ที่มา: history
